Nedenleri
XIX. Yüzyılda etkisini iyice artıran sanayileşme hareketleri, sadece Avrupa ve Asya ile sınırlı kalmayıp, büyük devletlerin eliyle bütün dünyayı etkileyecek bir durum aldı.
Hammadde ve pazar arayışları daha da artarak sömürgeci devletler arasındaki rekabetin artmasına neden oldu.
Fransız ihtilaliyle dünyaya yayılan düşünceler, devlet ve toplum hayatında birçok köklü değişikliğe neden oldu. Bu düşünceler, siyasi olayları etkilemenin yanında, sosyal içerikli hareketleri de ortaya çıkarmıştır.
Milliyetçilik hareketleri özellikle XIX. ve XX. yüzyıllarda etkili oldu ve ulus devletlerin kurulması için mücadeleler başladı.
1871'de Prusya Krallığı önderliğinde Alman milli birliği kuruldu. Kısa zamanda güçlü bir devlet olmayı hedefleyen Almanya, sanayisi için gerekli olan maden kömürü ihtiyacını karşılayabilmek için Fransa'ya ait olan Alsas - Loren bölgesini işgal etti. Bu nedenle Alman - Fransız ilişkileri bozuldu.
Rusya’nın Panslavizm düşüncesi ile Balkanlarda yayılma politikası izlemesi, içinde Slavları barındıran Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından tepki ile karşılandı. Panslavizm’e ve Balkanlar'daki Rus etkisine karşı mücadele etmeye başladı.
İtalya’nın sömürgelerini genişletmesi sonucunda İngiltere ve Fransa ile karşı karşıya geldi.
Avusturya'nın Sırbistan üzerindeki üstünlüğünü sürdürmek ve kendi sınırları
içindeki Sırpların yaşadığı şehirleri kaybetmemek için her fırsatta Sırbistan üzerine baskı yapıyordu. Bu sürtüşmeler, 28 Haziran 1914 te Avusturya-Macaristan Veliahdı Franz Ferdinand ve eşinin bir Sırplı tarafından öldürülmesi nedeniyle dünyayı 4 yıl bunalıma sürükleyecek bir savaşa dönüştü.
Sonuçları
Savaş İtilaf Devletlerinin üstünlüğü ile sona erdi.
İmparatorluklar yıkıldı, yerine yeni devletler kuruldu (Türkiye, Polonya,
Yugoslavya vb.).
Avrupa’nın siyasi haritası yeniden çizildi. Ülkelerin sınırları değişti.
Devletlerin yönetim biçimlerinde köklü değişiklikler oldu. Yeni yönetim biçimleri ortaya çıktı (Komünizm, Faşizm, Nazizm). Cumhuriyet rejimi yaygınlaştı.
Milliyetçilik güçlendi. Milli devletler kuruldu.
Sömürgecilik anlayışı, mandacılık ve himayecilik Adı altında daha da yaygınlaştı.
Milyonlarca insan öldü. Ülkeler tahrip oldu. Şehirler yıkıldı.
Devletler arası sorunları çözmek amacı ile Milletler Cemiyeti kuruldu (1920)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder